Afghaanse duizendknoop

De holle, rechtopstaande stengels zijn vertakt en sterven tegen de winter af. Afghaanse duizendknoop heeft kruipende wortelstokken.

De plant bloeit van augustus tot en met oktober met crème-witte, soms iets roze kleine bloemen. De bloemen zijn tweeslachtig maar er worden in Nederland geen rijpe zaden gevormd.

Aanwezigheid en effect in Europa 

Stand van zaken in 2021 
De Afghaanse duizendknoop is gevestigd in diverse EU-lidstaten, waaronder Nederland. De plant kan zich bij het huidige klimaat vestigen in een groot deel van Europa, met uitzondering van een aantal mediterrane landen. Bij de verwachte klimaatverandering blijft het aantal lidstaten waar de Afghaanse duizendknoop zich kan vestigen groot. 

Effect op biodiversiteit en ecosysteem 
Er is maar weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van Afghaanse duizendknoop waardoor er nog niet zoveel bekend is over deze plant. Het effect op biodiversiteit lijkt minder groot dan bij de overige drie Aziatische duizendknopen. De Afghaanse duizendknoop loopt net als de Japanse, Sachalinse en bastaardduizendknoop vroeg in het voorjaar uit, heeft een snelle lengtegroei en vormt een nagenoeg gesloten bladerdek. Hierdoor wordt de overige vegetatie geheel overgroeid en op de duur verdrongen. Bestanden van Afghaanse duizendknoop veroorzaken een dikke laag organisch materiaal op de grond waardoor inheemse soorten niet meer kunnen kiemen. De Afghaanse duizendknoop beïnvloedt zijn standplaats door het vastleggen van voedingsstoffen. Omdat de plant vooral groeit op terreinen met weinig natuurwaarde, is de impact op de biodiversiteit niet zo groot. De plant wordt in België, Frankrijk, Ierland en het Verenigd Koninkrijk als invasief beschouwd. Door hogere temperaturen zal de invasiviteit toenemen en in gebieden met meer droge periodes zal de invasiviteit afnemen. 

Effect op ecosysteemdiensten 
Er zijn geen specifieke wetenschappelijke studies verricht naar de effecten op ecosysteemdiensten. Gezien de ervaringen in België en het Verenigd Koninkrijk met Afghaanse duizendknoop lijkt het waarschijnlijk dat de plant de stabiliteit van dijken en oevers van watergangen kan ondermijnen door het wegconcurreren van de (gras)vegetatie. 

Overige effecten 
Er zijn nog geen aanwijzingen dat Afghaanse duizendknoop schade toebrengt. Maar gezien de overeenkomst met de overige drie Aziatische duizendknopen is het aannemelijk dat ook de Afghaanse duizendknoop schade kan veroorzaken aan funderingen, verhardingen, infrastructuur, rioleringen en drainagebuizen.

Aanwezigheid en effect in Nederland 
In Nederland komt Afghaanse duizendknoop vrij weinig voor. De plant groeit voornamelijk op niet beheerde standplaatsen, zoals langs beken, taluds langs bermen en spoorbanen, bosranden en op ruderale terreinen.