Alsemambrosia

Alsemambrosia is berucht om zijn allergene pollen: deze kunnen heftige hooikoortsklachten veroorzaken, het hooikoortsseizoen met twee maanden verlengen en zelfs ziekenhuisopnames noodzakelijk maken. 

De pollen worden door de wind verspreid, kunnen dagenlang in de lucht blijven en grote afstanden afleggen. Hoe dichter bij de bron, hoe heviger de concentratie van deze allergenen en de bijbehorende klachten.

Herkenning en verwarring

Alsemambrosia heeft karakteristieke dubbelgeveerde, behaarde bladeren die het soms moeilijk maken om de plant te onderscheiden van andere soorten. Het kan verward worden met bijvoet (Artemisia vulgaris) en boerenwormkruid (Tanacetum vulgare). Bijvoet heeft echter zilverwitte, viltige bladeren aan de onderkant en een vrijwel kale stengel, terwijl boerenwormkruid een rode stengel heeft en een regelmatiger geveerd blad. Andere gelijkende soorten zijn zandambrosia (Ambrosia psilostachya), een overblijvende plant met een kruipende wortelstok, en driedelige ambrosia (Ambrosia trifida), die in Nederland ook voorkomt.

Aanwezigheid in Nederland

In 2019 werd vastgesteld dat alsemambrosia vrij algemeen voorkomt in Nederland. De plant groeit vooral op locaties met verstoorde bodems, zoals bouw- en industrieterreinen, bermen en akkers. De plant is vooral aanwezig in warme zomers, wanneer hij kiemkrachtige zaden kan produceren. Hoewel de plant nog niet massaal aanwezig is, is er een risico dat dit in de toekomst verandert als er niets wordt gedaan. 

Effecten op de volksgezondheid

Het grootste probleem van alsemambrosia is de grote hoeveelheid allergene pollen die het produceert. De bloeiperiode van deze plant valt samen met een tijd waarin weinig andere allergene planten in bloei staan, wat betekent dat het hooikoortsseizoen aanzienlijk langer kan duren. Dit heeft aanzienlijke gevolgen voor de volksgezondheid; de pollen kunnen ernstige allergische reacties veroorzaken bij mensen, variërend van milde symptomen tot acute gevallen die ziekenhuisopname vereisen. Studies tonen aan dat de pollen van ambrosia bij een groeiend aantal mensen leiden tot klachten zoals niezen, jeukende ogen, en ademhalingsproblemen.

Wat te doen tegen ambrosia?

Om verdere verspreiding van alsemambrosia tegen te gaan, adviseert de NVWA om de plant vóór de bloei volledig uit te trekken. Dit is belangrijk omdat ambrosiazaden tot wel 40 jaar kiemkrachtig blijven. Het verwijderen van de plant moet met zorg gebeuren: niet afvoeren als groenafval, omdat zaden via compost kunnen worden verspreid. Beschermende kleding is een must om allergische huidreacties te voorkomen.