Bont springzaad

  • Blog_field_Filter Landgebonden

Bont springzaad (Impatiens glandulifera) is een eenjarige plant die oorspronkelijk uit het Himalayagebied komt. In dit gebied kan de plant tot 60 cm hoog worden, maar in Duitsland zijn exemplaren waargenomen die zelfs tot wel 180 cm hoog groeien.

De bloemen van bont springzaad zijn meestal geel, maar in Duitsland zijn er ook geel-witte, witte en bleek-violette varianten te vinden. De bloeiperiode strekt zich uit van juli tot oktober, waarna de plant afsterft bij de eerste vorst.

Een uniek kenmerk van bont springzaad is de manier van zaadverspreiding; de zaden schieten weg bij aanraking, wat kan leiden tot verspreiding tot enkele meters van de oorspronkelijke plant.

Identificatie en verwarring

Bont springzaad kan gemakkelijk worden verward met andere soorten springzaad, zoals andere Impatiens-soorten. Het is belangrijk om de verschillen tussen deze soorten te kennen voor een correcte identificatie.


Aanwezigheid in Nederland
In 2015 werd bont springzaad voor het eerst in Nederland waargenomen. Sindsdien zijn er verspreidingswaarnemingen gedaan, en het is waarschijnlijk dat de soort zich verder zal verspreiden in de komende jaren.

Effect op biodiversiteit en ecosystemen
Bont springzaad heeft een hoge concurrentiekracht en kan bij hoge dichtheden andere kruiden, zoals grote brandnetel, verdringen. Dit kan leiden tot aanzienlijke veranderingen in de samenstelling van de flora op voedselrijke locaties. Bovendien kan bont springzaad andere invasieve soorten, zoals klein springzaad, geheel verdringen. De soort vormt een bedreiging voor inheemse en kwetsbare soorten, vooral in waardevolle natuurgebieden.


Effecten op ecosysteemdiensten
Er zijn momenteel geen specifieke effecten van bont springzaad op ecosysteemdiensten gerapporteerd.

Beheersmaatregelen

Om de verspreiding van bont springzaad tegen te gaan, zijn er verschillende beheersmaatregelen mogelijk:
    •    Maaien: Maaien en handmatig verwijderen zijn de meest kosteneffectieve methoden voor het bestrijden van invasieve Impatiens-soorten. Dit moet vóór de zaadzetting gebeuren, bij voorkeur in juni. Mechanisch maaien is alleen effectief op toegankelijke locaties. De planten moeten zo laag mogelijk worden gemaaid om hergroei en bloei te voorkomen.
    •    Handmatige verwijdering: Dit is arbeidsintensiever dan maaien, maar kan op moeilijk toegankelijke plekken worden uitgevoerd en is doorgaans nauwkeuriger.
    •    Begrazing: Deze methode is minder effectief, aangezien de meeste herbivoren geen voorkeur hebben voor Impatiens-soorten.
    •    Chemische bestrijding: Dit kan effectief zijn als het vóór de bloei wordt toegepast, maar gezien de mogelijke negatieve milieueffecten wordt dit niet aanbevolen.

Bij bestrijdingsacties is het belangrijk om te beseffen dat er altijd planten gemist kunnen worden. Daarom is het aan te raden om gedurende minimaal drie groeiseizoenen na bestrijding te controleren op de vestiging van nieuwe kiemplanten. Indien nodig moeten bestrijdingsmaatregelen worden herhaald.

Wil je meer informatie over Bont springzaad? Bekijk dan de factsheet van het NVWA: https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/documenten/plant/planten-in-de-natuur/exoten/risicobeoordelingen/factsheet-bont-springzaad