Canadese kornoelje (Cornus sericea) is een loofverliezende struik die tot drie meter hoog kan worden. Deze plant staat bekend om zijn aantrekkelijke crème-witte bloemen die van april tot en met juli in schermvormige tuilen bloeien.
Na de bloei ontstaan er witte bessen, en de bladeren zijn doorgaans 4-8 cm lang, maar kunnen maximaal 14 cm bereiken. De onderzijde van de bladeren is grijsgroen of wit.
Een van de redenen waarom Canadese kornoelje populair is, is de opvallend rode kleur van de jonge takken in de winter; er zijn ook cultivars met gele takken.
Taxonomische onduidelijkheid
Er is enige onduidelijkheid over de taxonomische indeling van kornoeljes. De twee hoofdsoorten, Cornus sericea en Cornus alba, zijn moeilijk te onderscheiden vanwege de grote variatie binnen deze soorten. Samen worden ze vaak aangeduid als Cornus sericea s.l.. Het is belangrijk om te vermelden dat de term "Canadese kornoelje" in de handel ook wordt gebruikt voor de bodembedekker Cornus canadensis, maar deze factsheet richt zich niet op die plant.
Aanwezigheid in Nederland
Canadese kornoelje komt algemeen voor in Nederland en heeft zich goed weten te vestigen.
Effect op biodiversiteit en ecosystemen
Canadese kornoelje kan snel groeien en zich vegetatief vermeerderen, wat leidt tot de vorming van dichte vegetatie. Dit kan resulteren in een dichtheid van maar liefst 100.000 scheuten of stengels per hectare. Het dichte bladerdek dat deze plant creëert, belemmert de groei van andere planten en verdringt de natuurlijke vegetatie, wat de soortenrijkdom in het gebied vermindert. Canadese kornoelje kan zowel in open als in meer beboste natte natuurterreinen woekeren.
De soort heeft waarschijnlijk geprofiteerd van de extensivering van het beheer in buitendijkse natuurgebieden en heeft zich vanuit stedelijke gebieden verspreid naar nabijgelegen nieuwe natuur, zoals in de natuurontwikkelingsgebieden ‘Onderdijken’ en ‘Het Engelse Werk’.
Invasief Gedrag: Cornus sericea gedraagt zich invasiever dan Cornus alba door zijn sterkere vegetatieve vermeerdering, waaronder worteluitlopers en het bewortelen van takken die de grond raken.
Effecten op ecosysteemdiensten
Er zijn momenteel geen specifieke effecten van Canadese kornoelje op ecosysteemdiensten gerapporteerd.
Beheersmaatregelen
Om verdere verspreiding van Canadese kornoelje tegen te gaan, zijn er verschillende aanbevelingen:
• Voorkom Verdere Verspreiding: Canadese kornoelje produceert grote hoeveelheden bessen die door vogels en andere dieren worden gegeten, wat kan leiden tot verspreiding van de zaden. Ook kunnen afgesnoeide takken via waterwegen worden verspreid en aan oevers weer uitlopen. Daarom wordt aangeraden om Canadese kornoelje niet aan te planten in de buurt van kwetsbare gebieden, zoals waterlopen en waterrijke gebieden zoals alluviale bossen en moerasbossen.
Alternatieven: Een goed alternatief met vergelijkbare winterse decoratieve waarde is de inheemse rode kornoelje (Cornus sanguinea), die ook opvallende rode takken heeft.
• Bestrijding: Zodra Canadese kornoelje wordt aangetroffen, is het van belang deze zo snel mogelijk te verwijderen om verdere verspreiding tegen te gaan. Het verwijderen van de plant moet zorgvuldig gebeuren, rekening houdend met het feit dat Canadese kornoelje gemakkelijk worteluitlopers vormt en takken kunnen wortelen. Na het kappen is het mogelijk dat de plant vanuit de wortels en takken sneller weer uitloopt.
Wil je meer informatie over het Canadese kornoelje? Bekijk de factsheet van NVWA: https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/documenten/plant/planten-in-de-natuur/exoten/risicobeoordelingen/factsheet-canadese-kornoelje
Bronnen:
BuRO. (2024e, augustus 8). Canadese kornoelje. Publicatie | NVWA. https://www.nvwa.nl/onderwerpen/invasieve-exoten/documenten/plant/planten-in-de-natuur/exoten/risicobeoordelingen/factsheet-canadese-kornoelje