Watersla

De plant heeft onaanzienlijke bloemen die verborgen zitten tussen de bladeren. Voortplanting vindt plaats doordat de uitlopers met nieuwe rozetten afbreken. De plant sterft in Nederland af in de winter. Er zijn in Nederland geen gelijkende soorten.

Aanwezigheid en effect in Europa 

Stand van zaken in 2021
Watersla kan zich bij het huidige klimaat alleen vestigen in het mediterrane gebied. De plant komt in Duitsland voor in water dat thermisch vervuild is. In Nederland is de soort niet winterhard. Wel komt watersla in de zomermaanden in Nederland verspreid en kortstondig voor, vooral in niet-natuurlijke (en meestal stedelijke) wateren. Als de klimaatverandering doorzet volgens de verwachte scenario’s, dan is het mogelijk dat het Nederlandse klimaat wel matig geschikt wordt voor vestiging van watersla.

Effect op biodiversiteit en ecosysteem 
In het algemeen kan een dichte groei van een waterplantensoort zoals watersla negatieve gevolgen hebben voor inheemse plantengemeenschappen en andere aquatische organismen zoals macro- en micro-ongewervelden, vissen en watervogels. Dichte matten van watersla blokkeren het zonlicht, waardoor er geen andere planten kunnen groeien. Ook treedt in het water een daling op van het zuurstofgehalte en een stijging van het nitraat-, ammonium- en fosforgehalte. De aanwezigheid van watersla kan de dichtslibbing verhogen, waardoor paaiplaatsen voor vissen verstikt en aangetast worden. Naast het blokkeren van zonlicht beperken de matten van watersla de door de wind veroorzaakte menging van de waterkolom, waardoor het water thermisch gelaagd kan worden.

Effect op ecosysteemdiensten 
Watersla kan de waterkwaliteit veranderen en de beschikbaarheid van water in droge gebieden beperken.

Overige effecten 
De dichte matten van watersla kunnen een geschikte habitat vormen voor muggen die ziekten op mensen kunnen overbrengen. De plant kan de waterdoorstroming in drainage- en irrigatiesystemen en overstromingskanalen verminderen en het waterverlies door verdamping vergroten. De bedekking van wateroppervlakken heeft een negatief effect op recreatieve watersportactiviteiten, zoals varen, vissen en zwemmen. 
De kosten voor de bestrijding van watersla kunnen hoog oplopen.

Aanwezigheid en effect in Nederland 

Stand van zaken in 2021
Watersla wordt aangetroffen op plaatsen waar mensen overtollige planten uit vijver of aquarium weggooien in de natuur. Watersla heeft zich niet gevestigd in Nederland. De plant kan zich alleen vestigen in water waarvan de temperatuur niet beneden de 10 °C komt.

Effecten
In Nederland kan watersla in de zomermaanden in stedelijk water lokaal voor overlast zorgen. In voedselrijk, stilstaand water kan de plant zich zo snel voortplanten dat in een zomer één plant ervoor kan zorgen dat aanzienlijke delen van het water bedekt worden. De plant vormt dan dichte drijvende matten, die tijdelijk inheemse onderwaterplanten kunnen verdringen. Door het zeer verspreide en onbestendige voorkomen is er geen grote impact op ecosystemen in Nederland. Watersla kan in warme zomers plaatselijk in voedselrijke wateren tijdelijk zuurstofarme omstandigheden veroorzaken. Bij het afsterven van de planten in de winter komt een grote hoeveelheid nutriënten vrij.

Door het zeer verspreide en onbestendige voorkomen is er geen grote impact op ecosysteemdiensten in Nederland. Mogelijk kan tijdelijke verstopping van watergangen of inlaatpunten optreden.